شهر برلین میزبان نخستین كنفرانس بینالمللی نجات دریاچه ارومیه در (۲۲نوامبر/ اول آذر) بود که مقامهای ایرانی نیز در آن شرکت داشتند. چرا این كنفرانس در برلین برگزار شد و آلمان چه کمکی میتواند برای احیای دریاچه ارومیه بکند؟
رحیم میدانی معاون امور آب و آبفای وزارت نیرو و برخی از اعضای "گروه کار نجات دریاچه ارومیه" دركنفرانس روز جمعه ۱آذر ۱۳۹۲برلین سخنرانی کردند و به مشکلات این دریاچه و همچنین به اقدامات دولت روحانی پرداختند.
پیش از این حمید چیتچیان وزیر نیرو در اولین نشست دولت روحانی برای نجات دریاچه ارومیه در گفتوگو با رسانهها از برگزاری كنفرانس بینالمللی دریاچه ارومیه با مشارکت کارشناسان ایرانی، آمریکایی و اروپایی در برلین خبر داده بود. وی گفت: «حادثهای که در دریاچه ارومیه اتفاق افتاده چیزی نیست که بارها تجربه شده باشد و نمونه آن فقط در دریاچه آرال و دریاچهای در آمریکا اتفاق افتاده است، بنابراین باید از تجربیات بینالمللی استفاده کنیم.»
وزیر نیرو همچنین تاکید کرد در ظرف ۱۸سال گذشته آب دریاچه کاهش پیدا کرده و اکنون احیای دریاچه کار یکی دو سال نیست. وی افزود وزارت نیرو با طرحهایی از جمله انتقال آب از جنوب دریاچه ارومیه و با تغییر الگوی کشت و آبیاری حداقل یک میلیارد مترمکعب از محل صرفهجویی آب استحصال کند و آب وارد دریاچه کند.
«آلمانیها با وضعیت دریاچه ارومیه آشنائی دارند»
بهروز عبدالوند هماهنگکننده "مرکز تحقیقات حوزه خزر در برلین" و یکی از بانیان "كنفرانس بینالمللی نجات دریاچه ارومیه" در برلین به دویچهوله میگوید: «بحث داغ علمی خوبی در جریان بود، چون نمایندگان دولت و اعضای گروه کار احیا دریاچه ارومیه هم در اینجا حضور دارند و همه شفاف صحبت کردند. از جمله پرفسور رضا مکنون، دکتربهرام طاهری از دانشگاه امیر کبیر تهران و خانم راضیه لاک استادیار پژوهشگری علوم زمین در سازمان زمینشناسی کشور سخنرانی کردند. یکی از نقطه ضعفهای این كنفرانس این بود که نمایندگان کشاورزان محلی هم باید حضور میداشتند اما این مسئله در كنفرانسهای بعدی در نظر گرفته خواهد شد.»
عبدالوند در ادامه صحبتهایش به فعالیتهای دکتر بیژن کوشان ، زمینشناس ایرانی مقیم شهر کلن آلمان هم اشاره میکند و می گوید فیلمی که این کارشناس از وضعیت دریاچه ارومیه تهیه کرده بود و سخنرانیهای وی آلمانیها را با وضعیت دریاچه ارومیه آشنا کرده است
.
کمک آلمان برای احیای دریاچه ارومیه
عبدالوند میافزاید که وضعیت دریاچه آرال، دریاچه "سالت لیک سیتی" در ایالت یوتای آمریکا و دریاچه چاد در آفریقا شباهت زیادی به دریاچه ارومیه دارند و متخصصان آلمانی در احیای این دریاچهها تجربیات زیادی بدست آوردهاند.
وی تاکید میکند: «هدف ما انتقال این تجربیات به همکاران ایرانی است و ما هم این امکان را داریم که با تحربیات همکارانمان در دانشگاه ارومیه، تبریز و تهران آشنا بشویم. با توجه به این که دولت ایران هم تغییر کرده و نخستین جلسات خود را به نجات دریاچه ارومیه اختصاص داده، ما از این موقعیت استفاده کردیم تا تبادل تجربیاتی شود. نهادهای دولتی و خانم ابتکار هم از این نشست استقبال کردند، بنابراین میتوان امیدوار بود برخی کارهای عملی برای نجات این دریاچه انجام گیر.»
نظر کارشناس آلمانی درباره احیای دریاچه ارومیه
لوتس متس از دانشگاه برلین یکی دیگر از بانیان "كنفرانس بینالمللی نجات دریاچه ارومیه" به دویچهوله میگوید: «برای نخستین بار موفق شدیم کارشناسان آلمانی را که با مشکل دریاچه ارومیه مشغول بودند، گردهم آوریم. متخصصان آب در دانشگاه برلین هم با مشکل دریاچه ارومیه آشنا هستند. ما تجربیات فراوانی جمع آوری کردیم و اکنون تلاش میکنیم یک برنامه کلان و همهجانبه برای نجات دریاچه چه به صوت منطقهای و یا بینالمللی ارائه دهیم.»
این کارشناس آلمانی درباره انتخاب آلمان برای "كنفرانس بینالمللی نجات دریاچه ارومیه" توضیح میدهد: «مشکلاتی که ما در ارومیه داریم یک مشکل جهانی است و این مسئله بسیار مهمی است. آلمانیها با مشکل آب، خشک شدن دریاچهها بویژه در رابطه با احیای دریاچه آرال در آسیای میانه تجربیات زیادی دارند و ما میتوانیم در این زمینه با ایران همکاری کنیم.»
اقدام دولت ایران برای نجات دریاچه ارومیه
راضیه لاک استادیار پژوهشگری علوم زمین در سازمان زمینشناسی کشور یکی از شرکتکنندگان كنفرانس بینالمللی برلین بود. به گفته وی، تشکیل کارگروه احیای دریاچه ارومیه یکی از مهمترین گامهای دولت برای نجات دریاچه ارومیه است.
خانم لاک در گفتوگو با دویچهوله درباره وضعیت کنونی دریاچه ارومیه چنین توضیح میدهد: «دریاچه در حال نابودی است، بخش جنوبی آن تقریبا از بین رفته، بخش شمالی آن نیز مقداری از بین رفته، سطح آب پائین آمده و اگر به آن رسیدگی نشود مخاطرت دیگری چون، شور شدن آبها و طوفانهای نمکی مواجه میشویم و بخاطر همین توجه دولت بیشتر شده و بودجه خوبی را میخواهند برای حل این مشکل اختصاص دهند و کاملا محسوس است که چقدر این موضوع جدی گرفته شده است.»
این کارشناس ایرانی به دویچهوله میگوید: «حتی حفظ شرایط کنونی دریاچه ارومیه هم کار دشواری است ولی فکر میکنم دولت گامهای مهمی در این رابطه برمیدارد و اندیشمندان، متخصصان و دانشگاهیان و از سوی دیگر خود مردم اهرمهای اساسی برای نجات دریاچه ارومیه هستند و نیازمند تعامل بین آنهاست تا بتوانند کارهای بزرگی را انجام دهند.»
توجه جهانیان به دریاچه ارومیه
خانم راضیه لاک در ادامه به توجه نهادهای بینالمللی به مشکل دریاچه ارومیه هم اشاره میکند: «یونسکو دریاچه ارومیه را به عنوان بیوسفر جهانی میشناسد و متخصصین نقاط مختلف دنیا و ایرانی گردهم آمدند تا یک راه حلی برای نجات دریاچه ارومیه پیشنهاد بکنند. ما بایداز کوچکترین امکان از اقصی نقاط جهان و همچنین از "ان جی یو"های مردمنهاد و کمپانیها کمک بگیریم.»
این استادیار پژوهشگری علوم زمین در سازمان زمینشناسی کشور خاطرنشان میکند:
«آقای روحانی سومین نشست دولت خود را به دریاچه ارومیه اختصاص داد و گروه کار نجات دریاچه ارومیه را تشکیل داد. وزیر نیرو و رئیس سامان محیط زیست ودیگر ارگانها را با مسئله دریاچه درگیر کرد. نخستین جلسات کار گروه (۲۱شهریور/۱۲سپتامبر) در خود ارومیه تشکیل شد.
اعضای کارگروه رفتند به کنارههای ارومیه و پروازی داشتند با هلیکوپتر بر روی دریاچه تا با مسئله از نزدیک آشنا بشوند. کار گروه احیا دریاچه گاهی ۴بار درهفته تشکیل جلسه دادند و بلافاصله اعلام کردند هر متخصصی در ایران یا هر جائی طرحی را که دارد ارائه دهد و كنفرانسی هم در دانشگاه تهران برگزار شد و فقط طرحها ارائه شدند و از طرحهای ارائه شده استادان و اندیشمندان ۱۹طرح پذیرفته شد. برنامه دولت این است که یک مجری برای دریاچه ارومیه در سطح وزیر بگذارد و افراد متخصص را جذب بکنند و با افتتاح دفتر در تهران و خود ارومیه طرحها را عملیاتی کند.»
در كنفرانس بینالمللی نجات دریاچه ارومیه در برلین بر ضرورت ادامه تلاشها برای نجات دریاچه تاکید شد. سخنرانان این رانیز گفتند که مشکل ایجاد شده ظرف ۲۰سال گذشته را نمیتوان با برگزاری یک یا چند كنفرانس برطرف کرد. گفته میشود كنفرانس بعدی در ارومیه برگزار خواهد شد و متخصصان آلمانی نیز در آن شرکت خواهند کرد.
منبع: ديوچه وله